1. Test Fagerstroma służy:2. W USA popularne jest stwierdzenie, że: „kod pocztowy jest lepszym predyktorem zdrowia niż kod genetyczny”. Stwierdzenie to obrazuje zjawisko:3. Do zadań nadzoru epidemiologicznego w ocenie zakażeń szpitalnych związanych z opieką zdrowotną należą wszystkie niżej wymienione, z wyjątkiem:4. W populacyjnym badaniu przesiewowym w kierunku raka sutka wykorzystano metodę mammografii, której czułość wynosiła 90%, a swoistość wynosiła 95%. W wyniku wykorzystania tego testu przesiewowego można szacować, że w zbadanej populacji:5. W Polsce, informację o podejrzeniu lub rozpoznaniu zachorowania na chorobę zakaźną objętą obowiązkiem rejestracji ("zgłoszenie") należy przesyłać do:6. Zakażenia nozokomialne to zakażenia do których dochodzi w:7. W Polsce aktualnie najczęstsza przyczyna zgonów osób dorosłych z powodu chorób układu krążenia to:8. Przy obliczaniu współczynnika zapadalności na daną chorobę w liczniku używa się:9. Ochrona zdrowia pracujących uregulowana została ustawą z 1997 roku o służbie medycyny pracy. Zgodnie z tą ustawą zadania w powyższym zakresie wykonują:10. Leczenie kiły u kobiety w ciąży jest działaniem z obszaru:11. Najczęstszą przyczyną zgonów mężczyzn są:12. W danym roku kalendarzowym w mieście liczącym ogółem 500 000 mieszkańców potwierdzono 100 przypadków zachorowań na chorobę X, a połowa chorych zmarła. Wszystkie przypadki zachorowań i zgonów wystąpiły wśród mieszkańców jednej dzielnicy miasta. Do obliczenia współczynnika zapadalności na X w dzielnicy miasta, w której wystąpiły ogniska X w tym roku trzeba jeszcze znać:13. Pierwszą wyraźną podstawą prawną do działań Unii Europejskiej w zakresie zdrowia publicznego stanowi traktat:14. Epidemiologia jako nauka zajmuje się oceną:15. Współczynnik chorobowości osiąga wyższe wartości, gdy:16. W przypadku wykonania testu diagnostycznego odsetek osób rzeczywiście zdrowych wśród wszystkich osób, dla których test diagnostyczny dał wynik ujemny (wśród wszystkich osób zdiagnozowanych przez test diagnostyczny jako zdrowe) to:17. Wariolizacja (wariolacja) była w przeszłości stosowana w związku z szerzeniem się:18. Akredytacja szpitali jest to:19. We wzorze na obliczanie swoistości testu w liczniku ułamka wpisuje się liczbę:20. Model przekonań zdrowotnych wyjaśnia:21. Udokumentowanymi czynnikami ryzyka wystąpienia tzw. szpitalnego zapalenia płuc są wszystkie poniżej wymienione okoliczności, z wyjątkiem:22. Mediana w zbiorze danych to wartość, która:23. Przedwczesna umieralność to zgony:24. Wskaż parametr testu przesiewowego, który w największym stopniu zależy od częstości występowania choroby w populacji:25. Osoby uprawnione do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, bez względu na ubezpieczenie zdrowotne to np.:26. U pacjenta narodowości polskiej urodzonego w 1973 r. z wysoką gorączką, suchym kaszlem, katarem, zapaleniem spojówek i światłowstrętem lekarz stwierdził obecność plamek Koplika (Fiłatowa) na błonie śluzowej policzków oraz pojedynczych ciemnoczerwonych plamek i grudek na linii włosów za uszami. Zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi obowiązkiem tego lekarza jest:27. Jakiej liczby używa się w mianowniku przy obliczaniu współczynnika śmiertelności na daną chorobę?28. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 26 marca 2015 r. w sprawie zakresu treści map potrzeb zdrowotnych określiło części składowe Regionalnych i Ogólnopolskich Map Potrzeb Zdrowotnych, są nimi:29. Deklaracja Helsińska z 1964 r. dotyczy:30. Zgodnie z koncepcją pól Lalonde’a najmniejszy wpływ na zdrowie i chorobę mają czynniki związane:31. Model ochrony zdrowia oparty na powszechnych ubezpieczeniach zdrowotnych to model:32. Kobieta, 50-letnia pacjentka, która nie brała udziału od 10 lat w żadnym programie profilaktycznym, w wywiadzie bez behawioralnych czynników ryzyka oraz bez niepokojących objawów. Według Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, należy zalecić jej populacyjne badania przesiewowe w kierunku wykrywania:33. Wśród funkcji zdrowia publicznego na rzecz ogółu ludności znajdują się:34. 90% czułości i 80% swoistości testu diagnostycznego w badaniach przesiewowych oznacza, że:35. Do negatywnych mierników stanu zdrowia populacji zaliczyć można:36. W epidemiologicznych badaniach analitycznych badacz może posłużyć się metodą retrospektywną. Można o niej powiedzieć, że:37. Według ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi obowiązkowemu leczeniu podlegają osoby:
I. chore na rzeżączkę;
II. chore na gruźlicę płuc;
III. podejrzane o zachorowanie na cholerę;
IV. podejrzane o zachorowanie na krztusiec;
V. chore na czerwonkę. 38. Wskaźnik DALY – jako ważne kryterium w polityce zdrowotnej stosowane do określania stanu zdrowia społeczeństwa to:39. Profilaktyczne badania pracowników zapewnia i finansuje:40. Do działań z zakresu profilaktyki II fazy zalicza się:41. „Proces umożliwiający ludziom kontrolę nad własnym zdrowiem i jego poprawę” – to definicja zawarta w Karcie Ottawskiej odnosząca się do:42. W modelu uwarunkowań zdrowia autorstwa Dahlgrena i Whitehead (modelu tęczowym; środowiskowo-społecznym) największy wpływ na stan zdrowia wywieraja:43. Które z wymienionych poniżej podstawowych zadań (funkcji) zdrowia publicznego obowiązujących w regionie europejskim WHO (Essential Public Health Operations, EPHOs) należą do grupy zadań (funkcji) wiodących:
I. nadzór nad zdrowiem populacji i dobrostanem;
II. profilaktyka chorób;
III. zapewnienie struktury organizacyjnej i finansowania;
IV. promocja zdrowia;
V. rozwój badań w dziedzinie zdrowia publicznego dla potrzeb polityki i praktyki. 44. Główną przyczyną zgonów w Polsce są:45. W profilaktyce przewlekłych chorób niezakaźnych, według rekomendacji WHO, dla populacji ogólnej, optymalne spożycie kwasów tłuszczowych “trans” wynosi:46. Otyłość u osób dorosłych rozpoznajemy, kiedy wskaźnik masy ciała (BMI) wynosi od:47. W profilaktyce przewlekłych chorób niezakaźnych, według rekomendacji WHO dla populacji ogólnej, optymalne:48. Obecny system opieki zdrowotnej w Polsce można scharakteryzować jako system:49. Działania zdrowia publicznego:50. Do podstawowych kryteriów efektywności funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej należą:51. Założeniem idei koordynowanej opieki zdrowotnej jest systematyczne kontynuowanie działań:52. Zakażenia szpitalne stanowią jeden z głównym problemów zdrowia publicznego i konieczne jest ich skuteczne zapobieganie. W przypadku pacjenta w wieku 36 lat, będącego biorcą przeszczepu serca przy przyjęciu do szpitala celem wykonania przeszczepu ma zastosowanie izolacja:53. Proszę wskazać prawidłowo chronologicznie uszeregowane (według czasu ich powstania) modele organizacyjne systemów opieki zdrowotnej:54. 1000 starszych osób, z podejrzeniem demencji, poddano badaniu przesiewowemu i badaniu diagnostycznemu (weryfikacyjnemu). Częstość występowania demencji w tej populacji wynosi 25%. 240 osób uzyskało wynik dodatni w badaniu zarówno przesiewowym jak i weryfikacyjnym, a 600 osób uzyskało wynik ujemny w obu badaniach. Pozostałe 160 osób uzyskało fałszywe wyniki testów. Jaki odsetek osób zdrowych został fałszywie zidentyfikowany jako mający demencję?55. Autorzy metaanalizy opublikowanej w roku 2020 w czasopiśmie Clinical and Translational Gastroenterology (artykuł e00127), dotyczącej związku pomiędzy zakażeniem Helicobacter pylori a rakiem jelita grubego, podają wartość ilorazu szans OR=1,44 (95%CI: 1,26- 1,65). Które z kryteriów związku przyczynowego Hilla jest spełnione dzięki przedstawionemu dowodowi?56. Autorzy pracy opublikowanej w czasopiśmie Arquivos de Gastroenterologia (2021, vol. 58, str 114-9) dokonali oceny dowodów na istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zakażeniem Helicobacter pylori a rakiem jelita grubego. Zaobserwowano, że zakażenie Helicobacter pylori zostaje nabyte u większości pacjentów w dzieciństwie, przed 10 rokiem życia. Które z kryteriów związku przyczynowego Hilla jest spełnione dzięki przedstawionemu dowodowi?57. W roku 2017 w czasopiśmie New England Journal of Medicine (NEJM 2017, 377, 2228- 39) opublikowane zostały wyniki dużego badania kohortowego prospektywnego, którego celem była analiza związku pomiędzy stosowaniem antykoncepcji hormonalnej a ryzykiem raka piersi u kobiet. W porównaniu do kobiet, które nigdy nie stosowały antykoncepcji hormonalnej ryzyko względne raka piersi wśród kobiet obecnie lub ostatnio stosujących antykoncepcję hormonalną, wynosiło 1,20 (95% przedział ufności: 1,14–1,26). Otrzymany wynik wskazuje na to, że antykoncepcja hormonalna:58. Która z wymienionych szczepionek stosowanych w Polsce jest poliwalentna?59. Do czynników służących ochronie zdrowia nie należy:60. Badania dotyczące roli witaminy D w rozwoju depresji wykazały, że nie ma żadnego związku między tymi dwoma zmiennymi. Wcześniejsze przekrojowe badania, wykazywały, że niedobór witaminy D był związany z depresją, gdy oba ta zjawiska były badane jednocześnie. Które z kryteriów przyczynowości Hilla było zweryfikowane w późniejszych badaniach prospektywnych?61. Badania dotyczące większego rozpowszechnienia zaburzeń zdrowia psychicznego na obszarach z pogorszonym dostępem do terenów zielonych to przykład:62. Które z badań miałoby najistotniejsze znaczenie dla udokumentowania skutków powszechnego stosowania masek chirurgicznych dla zapobiegania zakażeniom COVID-19:63. Masowe badania przesiewowe w kierunku obecności choroby u osób bezobjawowych mają uzasadnienie tylko wtedy, gdy:64. Wartość predykcyjna dodatnia dla rozpoznania raka jelita grubego w przypadku obecności krwi w stolcu wynosi 5%. Oznacza to, że:65. Eksperymentem medycznym nie jest:66. Prawo do ochrony zdrowia i równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych jest w Polsce gwarantowane na mocy zapisów w:67. Wskaźnik potencjalnej liczby utraconych lat życia (PYLL) jest przydatny w ocenie ogólnej skuteczności opieki zdrowotnej w odniesieniu do danej populacji i oznacza:68. Przeprowadzono epidemiologiczne badanie typu przekrojowego, którego celem było określenie potencjalnego związku pomiędzy jakością snu a bólem głowy. Wyniki wykazały, że w grupie 200 badanych z zaburzeniami snu częstość porannych bólów głowy wynosiła 20%, a w grupie 150 badanych bez zaburzeń snu częstość takich bólów głowy wynosiła 5%. Dla weryfikacji sformułowanego celu badania konieczna jest analiza danych z użyciem:69. W celu zmniejszenia zachorowalności i przedwczesnej umieralności z powodu chorób sercowo-naczyniowych konieczne są:
1) poprawa sposobu odżywiania;
2) ograniczenie występowania cukrzycy;
3) zwiększenie aktywności fizycznej;
4) ograniczenie palenia tytoniu i spożycia alkoholu;
5) zwalczanie nadciśnienia tętniczego oraz migotania przedsionków serca. 70. W wielu krajach kluczową metodą walki z pandemią COVID-19 w latach 2019-2020 było tzw. spłaszczenie krzywej epidemii, które służy do:
1) zmniejszenia ogólnej liczby zachorowań;
2) rozciągnięcia w czasie liczby zachorowań;
3) spowolnienia tempa szerzenia się zakażenia SARS-CoV-2;
4) przeciwdziałania paraliżowi lecznictwa pod naporem nowych zachorowań;
5) zyskania czasu do opracowania procedur leczniczych i szczepionki. 71. Światowa Organizacja Zdrowia jest międzynarodową organizacją o szerokich uprawnieniach ukierunkowanych na problemy zdrowotne o zasięgu globalnym obejmujące m.in.:
1) walkę z malarią;
2) walkę z gruźlicą;
3) prawidłową eradykację ospy prawdziwej;
4) badania jakości preparatów biologicznych i farmakologicznych;
5) walkę z chorobą biegunkową. 72. Według przeglądu Cochrane ze stycznia 2019 r. przeglądy zdrowia u osób poniżej 65. roku życia prowadzone w POZ (wywiad, badanie przedmiotowe, badania przesiewowe w kierunku kilku chorób jednocześnie, interwencje behawioralne) mają niewielki lub żaden wpływ na spadek umieralności z powodu nowotworów oraz chorób sercowo- naczyniowych. Przegląd ten jest przykładem:73. Według badań NCD Risk Factor Collaboration opublikowanych w 2016 r. (eLife 2016;5:e13410) spośród mężczyzn urodzonych w 1996 r. najwyżsi na świecie są Holendrzy, którzy średnio osiągają wzrost 182,5 cm, przy czym 95% przedział ufnościwynosi 180,6-184,5 cm. Prawdopodobieństwo, że średnia wzrostu Holendrów znajduje się poza wyznaczonym przedziałem wynosi:74. W badaniu eksperymentalnym z 2013 r. udowodniono, że maseczki chirurgiczne są ok. 3-razy bardziej skuteczne pod względem filtracji powietrza wydychanego przez użytkownika (dla Bacillus atrophaeus oraz bakteriofaga MS2) niż maski domowej roboty z podkoszulka, apaszki czy poszewki. Pomimo tego maski domowej roboty wydają się lepsze niż brak jakiejkolwiek ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą kropelkową i mogą być stosowane w celu:75. Ogólny rzeczywisty (surowy) współczynnik zgonów w Polsce w 2014 r. wynosił 970/100 000. W małym, rozwijającym się kraju wynosił w tym czasie 810/100 000. Jakie zdanie najlepiej wyjaśnia tę sytuację?76. Do czynników ryzyka zakażeń szpitalnych zalicza się m.in.:77. Metodą profilaktyki chorób serca i naczyń, która należy do strategii wysokiego ryzyka jest:78. Coraz więcej dowodów naukowych uzasadnia tezę, że kod pocztowy lepiej prognozuje zdrowie niż kod genetyczny. Teza ta obrazuje zjawisko:79. Badanie kohortowe to badanie:80. Wskaźnik QALY oznacza:81. Zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w Polsceobowiązkowemu leczeniu podlegają osoby:82. Dane o liczbie chorych na chorobę X uzyskane w czasie badań prowadzonych podczas festynów zdrowia mają znikomą wartość z punktu widzenia epidemiologii i rozpowszechnienia tej choroby ponieważ:83. Do kryteriów rozpoznawania zespołu uzależnienia od alkoholu wg WHO nie należy:84. Do podstawowych instytucji uczestniczących w systemie informacyjnym w zdrowiu publicznym należą wszystkie wymienione poniżej, z wyjątkiem:85. W Polsce główną przyczyną zgonów osób w wieku podeszłym (65+) są choroby:86. W analizie użyteczności kosztów (porównanie dwóch interwencji, które mają różne efekty zdrowotne) najczęściej używaną miarą do porównania efektu zdrowotnego jest:87. Wskaż badania przesiewowe, które zostaną wykonane według wytycznych Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych 2016-2024:
1) kolonoskopia u osób w wieku 50-65 lat, w interwale raz na 15 lat;
2) kolonoskopia u osób w wieku 50-69 lat, w interwale raz na 5 lat;
3) kolonoskopia u osób w wieku 55-64 lat, w interwale raz na 10 lat;
4) cytologia u kobiet w wieku 25-59 lat, w interwale raz na 3 lata;
5) mammografia u kobiet w wieku 50-69 lat, w interwale raz na 3 lata. 88. Na rysunku przedstawiono dwa rozkłady tej samej cechy wśród dorosłych mieszkańców miast A oraz B. Różnicę między tymi rozkładami można wyrazić liczbowo za pomocą:89. Przyjmijmy, że opracowano nowy test skrinigowy do wykrywania raka jajnika. Rozkład częstości występowania wyników tego testu przedstawiono na zdjęciu poniżej. Jeśli za wartość referencyjną przyjmiemy wynik testu w granicach 0-30 μg/dL, to które zdanie jest prawdziwe?90. Które z zebranych informacji wykorzystuje się w przygotowaniu opisu epidemiologicznego wykonanej obserwacji?
I. definicja przypadku choroby;
II. informacje odnośnie osoby;
III. informacje odnośnie miejsca;
IV. informacje odnośnie czasu;
V. informacje odnośnie przyczyny lub czynnika ryzyka choroby; sposobu transmisji. 91. Porównano, w jednym roku kalendarzowym, umieralność z powodu chorób nowotworowych w mieście A z tego typu umieralnością w mieście B uzyskując następujące wskaźniki: A - 420/100 000, B - 458/100 000. Wskaż właściwą interpretację uzyskanych danych:92. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące pozytywnych cech badań przesiewowych, które uzasadniają ich wykonywanie:93. Badacze z Cleveland Clinic (OH, USA) odkryli, że mikrobiom obecny w tkance gruczołu piersiowego może mieć związek z zachorowaniem na raka sutka (Oncotarget 2017; 8:88122-88138). Mają nadzieję na znalezienie biomarkera, który pomoże w szybkiej i łatwiej diagnostyce raka sutka. Przypuśćmy, że znaleźli już taki wskaźnik i opracowali test diagnostyczny do wykrywania jego obecności. Za pomocą tego testu przebadali 100 kobiet chorych na raka sutka i 100 kobiet zdrowych, które zostały zdiagnozowane innymi metodami. Wyniki na zdjęciu poniżej.Wskaż błędną interpretację tych wyników:94. Matryca Williama Haddona powinna być wykorzystywana do analizy czynników, które umożliwiają zapobieganie:95. W 2017 r. w miejscowości, która liczy 50 000 mieszkańców stwierdzono następujące liczby urazów wg przyczyn oraz zgonów (patrz: zdjęcie poniżej). Wzór, który opisuje obliczanie współczynnika umieralności na skutek urazów w wyniku przemocy w przeliczeniu na 100 000 to:96. Znacząca poprawa stanu zdrowia i dobrostanu ludności. Zmniejszenie nierówności w dostępie do zdrowia. Wzmocnienie pozycji zdrowia publicznego. Zapewnienie systemów ochrony zdrowia zorientowanych na pacjenta, które są powszechne, równe, trwałe i wysokiej jakości. To strategiczne ramy polityki regionalnej UE na rzecz zdrowia publicznego, opracowane przez:97. Rekomendacja nr 179/2014 z dnia 28 lipca 2014 r. prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie zakwalifikowania świadczenia opieki zdrowotnej „leczenie restenozy naczyń wieńcowych za pomocą balonu uwalniającego lek”, jako świadczenia gwarantowanego, w zakresie leczenia szpitalnego jest przykładem zastosowania:98. Działania ukierunkowane na wczesne wykrywanie chorób i ich przyczyn to profilaktyka drugiej fazy. Które z niżej wymienionych zalicza się do tej grupy?
1) czynne poradnictwo;
2) dyspanseryzacja;
3) szczepienia ochronne;
4) bilanse zdrowia;
5) badania przesiewowe;
6) nadzór epidemiczny nad produkcją żywności. 99. W danej populacji krajowej masa ciała kobiet w wieku 19-25 lat wykazuje rozkład normalny i wynosi średnio 55 kg. Odchylenie standardowe wynosi 5,5 kg. Kobiet, które w tej populacji ważą mniej niż 49,5 kg jest:100. Według danych NHS Scotland w ciągu ostatniej dekady uczestnictwo w skriningu cytologicznym zmniejszyło się z 80 do 70% wśród kobiet w wieku 25-34 lata i z niskim wykształceniem. Wskaż zdrowotne skutki tej sytuacji:101. Według szacunków World Health Organization zakażenia związane z opieką zdrowotną odnotowuje się przeciętnie u:102. Programy polityki zdrowotnej są opracowywane i realizowane przez:103. Do czynników wpływających na zdrowie wg koncepcji Lalonde’a nie należy/nie należą:104. W sierpniu 2017 r. na Madagaskarze odnotowano największe w tej dekadzie ognisko dżumy. Zgodnie ze stanem na 12.10.2017 r. stwierdzono ogółem 560 przypadków zachorowań, w tym: 394 przypadki dżumy płucnej, 143 dymieniczej, 1 posocznicowej oraz 22 przypadki, w których nie określono postaci klinicznej. Odnotowano 57 zgonów. Populacja Madagaskaru liczy 24,9 mln osób. Wzór, który opisuje obliczanie współczynnika śmiertelności wyrażonego w procentach to:105. W epidemiologii środowiskowej, w ocenie znaczenia narażenia dla występowania analizowanego zjawiska zdrowotnego, wykorzystuje się m.in. biomarker ekspozycji, który jest:106. Wskaźnik HLY oznacza:107. Informacja, że „w Polsce w 45. tygodniu 2020 r. zmarły 2262 osoby zakażone SARS-CoV2” jest charakterystyczna dla epidemiologii:108. W populacji liczącej 1 000 000 mieszkańców 1000 osób choruje na raka trzustki i w jednym roku kalendarzowym odnotowano 200 zgonów z powodu tej choroby.Syntetyczną miarą opisującą przedstawioną sytuację epidemiologiczną jest:109. W postępowaniu poekspozycyjnym przeciw tężcowi u osoby z małym ryzykiem zakażenia, szczepionej 4 lata temu - zalecane jest:110. Jakim rodzajem profilaktyki są masowe badania przesiewowe zgodnie z podziałem według Bogdana Kleczkowskiego?111. Lekarz rodzinny ma pacjenta, mężczyznę w wieku 54 lat z otyłością II stopnia, cukrzycą typu 2 i nadciśnieniem tętniczym oraz z historią chorób serca w wywiadzie rodzinnym ze strony ojca. Lekarz zdecydował, aby do terapii odchudzającej tego pacjenta zastosować model transteoretyczny. Rozpoczynając terapię lekarz powinien sprawdzić:112. W latach 2016-2018 afrykański pomór świń (African Swine Fever, ASF) wystąpił w Azji i Afryce (wyłącznie u świń domowych) oraz w Europie (u dzików i świń domowych). W 2018 r. ogniska ASF wśród świń domowych wystąpiły w 6 krajach UE (Rumunii, Polsce, na Litwie, Łotwie, we Włoszech, w Bułgarii). Występowanie zachorowań na ASF ma charakter:113. Zgodnie z aktualnymi przepisami skierowanie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego (rodzinnego) jest wymagane w przypadku konieczności uzyskania świadczeń:
1) kardiologa;
2) okulisty;
3) stomatologa;
4) dermatologa;
5) onkologa;
6) psychiatry;
7) ginekologa.114. Zdanie: „nauka i sztuka zapobiegania chorobom, przedłużania życia oraz promowania zdrowia poprzez zorganizowane wysiłki społeczeństwa” jest definicją:115. W badaniu określano czynniki ryzyka zakażenia SARS-Cov-2 dla lekarzy. Spośród lekarzy eksponowanych na kontakt z pacjentami z COVID-19 wybrano 50 z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 w okresie 6 poprzednich miesięcy oraz 50 niezakażonych. W obu grupach przeprowadzono wywiad na temat stosowanych środków ochrony osobistej i praktyk higienicznych w poprzednich miesiącach. Jest to opis badania:116. Które z niżej podanych czynników ryzyka sprzyjają urazom i wypadkom (zwłaszcza komunikacyjnym)?
1) używki;
2) nadużywanie alkoholu;
3) niebezpieczne prowadzenie samochodu;
4) niezapinanie pasów bezpieczeństwa;
5) mała aktywność fizyczna. 117. Ustalenie źródeł zakażenia, dróg przenoszenia zakażenia oraz osób podatnych na zakażenie to działania podejmowane w przypadku:118. W druku zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy lub pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej (druk ZUS ZLA) kod literowy A oznacza niezdolność do pracy:119. W lutym 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną A.D. (inicjały osoby składającej skargę) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który w 2016 r. utrzymał w mocy postanowienie Ministra Zdrowia utrzymujące w mocy postanowienie wojewody o nałożeniu na A.D. grzywny w kwocie 420 zł z powodu uchylania się od poddania małoletniej córki A.D. szczepieniom ochronnym. Wyrok ten jest przykładem następującej funkcji prawa w dziedzinie zdrowia publicznego:120. Zakażenia szpitalne stanowią przykład współczesnych postaci epidemicznego szerzenia się chorób zakaźnych. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące tych zakażeń:121. Dyrektor naczelny szpitala zdecydował, aby przeprowadzić badanie na temat doświadczeń pacjenta, czyli odczuć pacjentów oraz ich rodzin lub opiekunów, które wynikają z opieki medycznej w tym szpitalu. Badania ilościowe odpowiednie do pomiaru doświadczeń pacjenta to:122. Rejestr zgonów z powodu choroby zawodowej prowadzony jest przez:123. Zdanie: „10% przypadków w sepsie meningokokowej z zapaleniem opon mózgowo- rdzeniowych kończy się zgonem” opisuje:124. Potencjalny związek danego narażenia z chorobą, wyrażony ilościowo za pomocą ilorazu szans, jest możliwy do ustalenia w analizie danych pochodzących z:125. W Polsce główną przyczyną zgonów osób w wieku podeszłym (65+) są:126. Populacyjne badanie przesiewowe (skrining w kierunku choroby X) jest uzasadnione, gdy:
I. choroba X stanowi ważny problem społeczny (m.in. rozpowszechnienie, śmiertelność) ;
II. dostępny jest zwalidowany diagnostyczny test skriningowy choroby X;
III. obecny jest rozpoznawalny okres subkliniczny w historii naturalnej choroby X;
IV. dostępna jest udokumentowana wiedza na temat czynników ryzyka choroby X;
V. dostępna jest uznana (rekomendowana) metoda terapeutyczna choroby X. 127. Zgodnie z definicją zamieszczoną w Ustawie z 5.12.2008 r. o zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi zakażeniem szpitalnym jest:128. W klasyfikacji podstawowych systemów opieki zdrowotnej model organizacyjny, w którym wiodącym ustawowym rozwiązaniem jest finansowanie bezpłatnego i powszechnego dostępu do świadczeń zdrowotnych, oparte na obowiązkowych ubezpieczeniach zdrowotnych jest znany jako model:129. Wykorzystywany w badaniach z zakresu epidemiologii środowiskowej pomiar stężenia ołowiu w krwi jest biomarkerem:130. W Polsce zadania podległej ministrowi właściwemu do spraw zdrowia Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonują:
I. Główny Inspektor Sanitarny.
II. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny.
III. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny.
IV. Państwowy Gminny Inspektor Sanitarny.
V. Państwowy Graniczny Inspektor Sanitarny. 131. Współczynnik umieralności niemowląt:
I. to liczba zgonów w 1. tygodniu życia noworodka do liczby urodzeń żywych i martwych;
II. to liczba zgonów niemowląt w ciągu roku w stosunku do liczby ludności;
III. to liczba zgonów niemowląt w stosunku do liczby urodzeń żywych w danym roku;
IV. zmalał prawie 5-krotnie w Polsce porównując obecną wielkość współczynnika do jego wielkości w latach 90-tych;
V. jest uznany na świecie jako jeden z ważniejszych wskaźników postępu cywilizacyjnego;
VI. jest w Polsce na podobnym poziomie (jego wielkość jest niezmienna) od dwóch dekad; 132. Proces, w którym ludzie uczą się dbać o zdrowie własne i społeczności, w której żyją określany jest mianem:133. Wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, 2020) dotyczące aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia zawierają zalecenia dotyczące ilości i rodzajów aktywności fizycznej o udowodnionych naukowo korzyściach i są następujące:
I. wytyczne skierowane są do dzieci w wieku powyżej 5 lat, dorosłych, osób starszych i po raz pierwszy zawierają szczegółowe zalecenia dla kobiet w ciąży i po porodzie oraz osób żyjących z chorobami przewlekłymi lub niepełnosprawnością;
II. zgodnie z nowymi rekomendacjami dorośli (18-64 lata) powinni wykonywać aktywność fizyczną przez 150-300 minut tygodniowo o umiarkowanej intensywności lub 75-150 minut o dużej intensywności;
III. zaleca się, aby wszystkie kobiety w ciąży i po porodzie bez przeciwwskazań lekarskich do wykonywania aktywności fizycznej podejmowały regularną aktywność fizyczną przez cały okres ciąży i po porodzie. Powinny wykonywać co najmniej 150 minut aerobowej aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności przez cały tydzień, a także ćwiczenia aerobowe i wzmacniające mięśnie;
IV. zalecane jest ograniczenie siedzącego trybu życia we wszystkich grupach wiekowych do 4 godzin dziennie;
V. każda aktywność fizyczna jest lepsza niż żadna. 134. Który z artykułów Konstytucji RP traktuje o tym, że „Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy? Sposób realizacji tego prawa oraz obowiązków pracodawcy określa artykuł:135. Do biomarkerów ekspozycji na dym tytoniowy zalicza się:
I. stężenie kotyniny w moczu, krwi, ślinie;
II. poziomy wielkocząsteczkowych adduktów DNA w leukocytach krwi obwodowej;
III. stężenie ftalanów w moczu;
IV. stężenie karboksyhemoglobiny we krwi;
V. stężenie fluorków w moczu. 136. Zgodnie z definicją wskaźnika potencjalnej liczby utraconych lat życia (PYLL), osobie, która zmarła w wieku 35 lat można przypisać wartość PYLL równą:137. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące współczynnika umieralności okołoporodowej:
I. jest to liczba martwych urodzeń wraz ze zgonami w 1. tygodniu życia w odniesieniu do liczby żywych i martwych urodzeń;
II. odnosi się do liczby dzieci zmarłych w ciągu 2 pierwszych tygodni życia w stosunku do liczby żywych urodzeń w tym okresie;
III. jest on wykorzystywany do oceny opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem;
IV. współczynnik umieralności okołoporodowej w 1985 roku w Polsce wynosił 21,8 (na 1000);
V. współczynnik umieralności okołoporodowej w 2006 roku w Polsce wynosił 6,0 (na 1000). 138. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wskaźnika „utraconej długości życia korygowanej niepełnosprawnością” (DALY):
I. wskaźnik ten stanowi próbę całościowego ujęcia problemu chorób i ich wpływu na życie ludzi przez połączenie w jednym wskaźniku długości życia i obniżenia się jakości życia związanego z niepełnosprawnością i inwalidztwem;
II. metodologia obliczania DALY jest skomplikowana, wymaga wielu dobrej jakości, pełnych danych o sytuacji zdrowotnej;
III. gdy mierzone jest obciążenie chorobą dla społeczeństwa, DALY jest kombinacją 2 pomiarów: strat potencjalnych lat życia z powodu przedwczesnych zgonów oraz strat w zdrowiu z powodu niepełnosprawności;
IV. do obliczenia utraty DALY spowodowanej przedwczesną umieralnością stosuje się tzw. standardowe oczekiwane lata życia;
V. utratę DALY spowodowaną niepełnosprawnością oblicza się mnożąc długość życia chorych przez współczynnik odpowiadający wadze ich niepełnosprawności. 139. W czasopiśmie International Journal of Infectious Diseases (Int J Infect Dis. 2021; 102:63–69) opublikowano badanie, którym objęto pracowników służby zdrowia pracujących w centrum urazowym pierwszego stopnia w południowym Bronksie, w okresie od 1 marca do 1 maja 2020 r. Po uzyskaniu świadomej zgody uczestnicy przeszli jakościowe testy serologiczne (Abbott Architect SARS-CoV-2 IgG Assay, Abbott Park, IL 60064 USA) i wypełnili ankietę internetową, która zawierała informacje na temat wieku, rasy/pochodzenia etnicznego, chorób współistniejących, kodu pocztowego miejsca zamieszkania oraz szczegółów dotyczących opieki zdrowotnej i społecznych czynników narażenia na COVID-19, czasu wystąpienia zakażenia i czasu trwania objawów zakażenia COVID-19, takich jak: gorączka, kaszel, duszność, brak węchu, brak smaku, bóle mięśni, nudności i/lub biegunka w ciągu ostatnich 8-10 tygodni. Jaki rodzaj badania epidemiologicznego zastosowano?140. Pracujesz jako lekarz w oddziale zabiegowym. Które z patogenów wyizolowanych u prowadzonego przez Ciebie pacjenta podlegają monitorowaniu w środowisku szpitalnym i powinieneś zgłosić Zespołowi ds. Kontroli Zakażeń?
I. pałeczkę gram ujemną Enterobakteriaceae spp. wytwarzającą beta-laktamazy o rozszerzonym spektrum;
II. dwoinkę zapalenia płuc Streptococcus pneumoniae oporną na cefalosporyny III generacji;
III. enterokoki Enterococcus spp;
IV. pałeczkę ropy błękitnej Pseudomonas aeruginosa;
V. norowirusy;
VI. Legionella pneumophila. 141. W społeczności liczącej 70 tys. Mieszkańców, 35 osób doznało udaru w ciągu roku. Współczynnik zapadalności (gęstość zachorowań) na udar w tej populacji wynosił:142. Zjawisko zróżnicowanego ryzyka zachorowania na depresję wśród różnych grup społecznych można wytłumaczyć:143. Biomedyczny model choroby opisuje mechanizm zdrowia i choroby głównie w oparciu o ideę:144. W roku 2021, wśród nastolatków zaobserwowano zwiększenie częstości zapalenia mięśnia sercowego. W celu zweryfikowania powiązania tego stanu z niedawnymi masowymi szczepieniami przeciwko COVID-19 porównano odsetek zaszczepionych w grupie chorych z odsetkiem zaszczepionych w grupie zdrowych nastolatków. Jaki to rodzaj badania?145. Do wskaźników stanu zdrowia populacji nie należy:146. Nierówności w zdrowiu mogą być wynikiem poniższych mechanizmów i zjawisk z wyjątkiem:147. Dane z badań fizykalnych noworodków oddziału położniczego z 1960 roku zostały przeanalizowane w roku 2021, aby sprawdzić, czy waga urodzeniowa była związana z rozwojem choroby wieńcowej do roku 2020. Jest to przykład:148. W 2010 roku badacze rozpoczęli badanie dotyczące związku pomiędzy poziomem cholesterolu a udarem mózgu. Do badania zakwalifikowano grupę 5000 zdrowych osób, które uczestniczyły w programie badań przesiewowych cholesterolu w 1995 roku. Badacze określili kategorie narażenia na podstawie poziomu cholesterolu w momencie wykonania badań przesiewowych. Wartość odcięcia 200 mg/dl została użyta do zdefiniowania "wysokiego" cholesterolu, podczas gdy osoby z poziomami poniżej 200 mg/dl zostały określone jako mające "niski" cholesterol. Przy tej definicji 2000 osób miało "wysoki" poziom cholesterolu, a pozostałe 3000 osób "niski" cholesterol. Badacze stwierdzili, że 300 przypadków udaru mózgu miało miejsce przed końcem 2012 r., z czego 120 przypadków wystąpiło w grupie wysokiego cholesterolu. Jaki rodzaj współczynnika powinni obliczyć badacze, aby oszacować siłę związku między „wysokim” cholesterolem a ryzykiem udaru?149. Uszereguj wg wiarygodności naukowej, od największej do najmniejszej, źródła informacji o skuteczności leków stosowanych w praktyce klinicznej:
I. Charakterystyka Produktu Leczniczego (leki zarejestrowane w Polsce);
II. stanowiska Towarzystw Naukowych (np. Polskie Towarzysto Kardiologiczne);
III. meta-analizy badań klinicznych (publikacje naukowe w recenzowanych czasopismach lub typu Cochrane Library);
IV. opinie ekspertów praktyków (np. takie jak prezentowane w portalu uptodate.com). 150. Promocja zdrowia, wsparta właściwą polityką państwa obejmuje działania ukierunkowane:
I. na determinanty zdrowia;
II. wyłącznie na czynniki ryzyka chorób cywilizacyjnych;
III. na wczesne wykrycie zaburzeń stanu zdrowia;
IV. na poprawę jakości życia w chorobie;
V. na poprawę jakości środowiska naturalnego. 151. Polityka zdrowotna państwa obejmuje następujące cele i zadania:
I. rozwój opieki medycznej;
II. zapewnienie warunków sprzyjających zdrowiu w środowisku życia;
III. zapewnienie warunków sprzyjających zdrowiu w środowisku pracy;
IV. zapewnienie zdrowej żywności;
V. działania zapobiegające chorobom. 152. Działania w dochodzeniu epidemiologicznym mają na celu ustalenie:
I. czynnika etiologicznego;
II. przyczyn, źródeł i rezerwuarów;
III. mechanizmów szerzenia się zakażenia;
IV. zachorowań;
V. zgonów. 153. Ogólną umieralność w 2020 roku w mieście A wyraża współczynnik umieralności na poziomie 110/10000, a w mieście B, w tym samym roku współczynnik umieralności wyniósł 100/10000. Wiarygodna interpretacja stwierdzonej różnicy w zakresie ogólnej umieralności nie jest możliwa bez uwzględnienia:154. W grupie 1000 chorych z rozpoznaniem raka prostaty wykonano badanie swoistego antygenu sterczowego (PSA). Dodatni wynik badania PSA uzyskano u 800 chorych. Uzyskany wynik odzwierciedla trafność diagnostyczną badania PSA wyrażoną przez:155. Wyniki przeprowadzonego badania wykazały, że współczynnik zapadalności na przewlekłe zapalenie oskrzeli jest 2 razy większy w grupie pracowników piekarni niż u nauczycieli. Wszyscy badani byli mężczyznami, w podobnym wieku. Przedstawiony wniosek pochodzi z następującego typu badania epidemiologicznego:156. Przeprowadzono badanie reprezentatywnej grupy 300 osób z nadwagą, stwierdzając w tej grupie obecność 100 osób z dużą rekreacyjną aktywnością fizyczną i 200 osób z małą rekreacyjną aktywnością fizyczną. W analizie danych zaplanowano ocenę statystycznej znamienności różnicy pomiędzy wartościami wskaźnika masy ciała (BMI) zmierzonymi w obu grupach. Uzyskanie rozstrzygający w tym przypadku wyniku wymaga: